برگزاری نخستین هم‌اندیشی جنبش شهرهای بازیگوش در دانشگاه علم و صنعت ایران
نخستین هم‌اندیشی جنبش شهرهای بازیگوش به دعوت نشریه آرمان شهر کودکان و به میزبانی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران در تاریخ چهارشنبه، ۱۷ بهمن ماه ۱۴۰۳، با حضور جمعی از اساتید برجسته، پژوهشگران و فعالان حوزه کودک برگزار شد. هدف این نشست، بررسی راه‌های ایجاد فضاهای شهری امن، الهام‌بخش و مناسب برای خلاقیت و ارتباط کودکان در محیط‌های شهری و همچنین مشارکت کودکان در فرآیندهای برنامه‌ریزی و طراحی شهری بود.
حضور کارشناسان و فعالان حوزه کودک در نشست
در این هم‌اندیشی، جمعی از اساتید و متخصصان حوزه معماری، شهرسازی و علوم اجتماعی حضور داشتند. از جمله شخصیت‌های برجسته حاضر در این نشست می‌توان به آقای دکتر مصطفی بهزادفر، استاد برجسته حوزه معماری و شهرسازی، آقای دکتر مهدی خاکزند، معاون علمی و پژوهشی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران، آقای مهندس سیدکاظم سیدمراد، مدیر نشریه آرمان شهر کودکان، دکتر کوروش حاجی‌زاده، استاد دانشگاه و معمار، مهندس ساناز افتخارزاده، معمار و تئوریسین، مهندس مهرناز عطاران، استاد دانشگاه و فعال حوزه کودک، و دکتر نوید سعیدی رضوانی، استاد دانشگاه و فعال حوزه کودک اشاره کرد. همچنین، در این نشست سمیه عزتی، مدیر امور شهروندی منطقه ۷ شهرداری تهران نیز حضور داشت و از تجارب خود در زمینه تعاملات شهری و مسائل مرتبط با مشارکت شهروندان در فرآیندهای توسعه شهری صحبت کرد.
مشارکت فعال سایر شرکت‌کنندگان در نشست
علاوه بر اساتید و متخصصان ذکرشده، سایر شرکت‌کنندگان نیز با ارائه نظرات و تجربیات خود مشارکت فعالی در نشست داشتند. این مشارکت‌ها باعث غنای بیشتر مباحث و گسترش بحث‌ها در خصوص چگونگی طراحی فضاهای شهری مناسب برای کودکان شد. نظرات و ایده‌های مطرح‌شده از سوی شرکت‌کنندگان، به گسترش جنبش شهرهای بازیگوش و بازخوردهای ارزشمند در این حوزه کمک شایانی کرد.
جنبش شهرهای بازیگوش: خلق فضاهایی برای کنجکاوی و رشد کودکان
آقای سیدکاظم سیدمراد، مدیر نشریه آرمان شهر کودکان در سخنان خود به یک نکته کلیدی در طراحی فضاهای معماری و شهری اشاره کردند: “در طول تمام فعالیت‌های جاری نشریه، به این نکته رسیدیم که راه‌حل اصلی برای طراحی و باززنده‌سازی فضاهای معماری و شهرسازی، توجه ویژه به فضاهای بازیگوش است. چرا که کودکان طبیعتاً دارای حس کنجکاوی و کشف هستند و این ویژگی باید در طراحی محیط‌های شهری در نظر گرفته شود.”
وی افزود: “کودکان در محیط‌های بازیگوش به‌جای صرفاً تفریح و سرگرمی، می‌توانند رشد کنند، یاد بگیرند و در نتیجه به جامعه‌ای پویا و خلاق تبدیل شوند. اگر فضای شهری به‌گونه‌ای طراحی شود که کودک بتواند در آن آزادانه بازی کند، کاوش کند و با محیط خود ارتباط برقرار کند، به تدریج به ساختن شهری شاداب‌تر و پویاتر کمک خواهد کرد.”
این دیدگاه، پایه‌گذار جنبش شهرهای بازیگوش است که هدف آن ایجاد فضاهایی است که علاوه بر سرگرمی، زمینه‌های رشد اجتماعی، خلاقیت و آموزش کودکان را فراهم آورد. این جنبش تأکید دارد که فضاهای شهری باید به گونه‌ای طراحی شوند که کودکان در آن‌ها احساس امنیت، آزادی و کنجکاوی کنند تا به جای فضاهای ایستا، محیط‌هایی پویا و زنده شکل بگیرد.
پژوهش‌های نوین در طراحی فضاهای معماری و شهری
در ادامه نشست، پژوهش‌های نوین در طراحی فضاهای معماری و شهری بررسی شد که به‌ویژه بر مشارکت کودکان در فرآیندهای برنامه‌ریزی شهری تأکید داشت. اساتید و پژوهشگران حاضر در نشست، بر این باور بودند که مشارکت فعال کودکان در فرآیندهای طراحی و بازسازی فضاهای شهری می‌تواند تأثیرات چشمگیری در ایجاد محیط‌هایی با کیفیت و متناسب با نیازهای آن‌ها داشته باشد.
راهکارهای عملی برای ایجاد شهرهای دوستدار کودک
در این هم‌اندیشی، راهکارهایی عملی برای تبدیل شهرها به فضاهایی دوستدار کودک و پذیرای حضور آن‌ها ارائه شد. برخی از پیشنهادات شامل طراحی محله‌های بازیگوش، ایجاد فضاهای سبز و پارک‌های بازی با امکانات آموزشی و تفریحی، و همچنین فراهم کردن فضاهای مشترک برای تعامل میان کودکان و بزرگ‌ترها بود. این پیشنهادات به‌ویژه در راستای ایجاد محیط‌های شهری که پذیرای حضور فعال کودکان باشد، ارائه شد.
جمع‌بندی و دعوت به مشارکت در جنبش شهرهای بازیگوش
در پایان نشست، جمع‌بندی مباحث صورت گرفت و از تمامی فعالان، پژوهشگران و طراحان شهری دعوت شد تا به جنبش شهرهای بازیگوش بپیوندند و در جهت ایجاد شهرهایی که پذیرای حضور و خلاقیت کودکان باشد، همکاری کنند. آقای سیدکاظم سیدمراد، مدیر نشریه آرمان شهر کودکان از تمامی افراد و گروه‌های فعال در این حوزه خواست که هرگونه تحقیق، پژوهش یا پروژه مرتبط خود را با این جنبش به اشتراک بگذارند. ایشان اعلام کردند که این جنبش از تمامی فعالیت‌ها و ایده‌ها در زمینه طراحی شهری برای کودکان استقبال می‌کند و آماده همکاری با نهادها و گروه‌های مختلف در این راستا است.
انتشار سخنان اساتید در شبکه‌های اجتماعی
گفتنی است که نسخه کامل این نشست و سخنان اساتید به‌زودی در شبکه‌های اجتماعی منتشر خواهد شد تا تمامی علاقه‌مندان به این حوزه از دیدگاه‌های ارزشمند مطرح‌شده در این نشست بهره‌مند شوند و در ادامه روند این جنبش مشارکت کنند.